FOPO op de werkvloer: zo verminder je onzekerheid en bouw je zelfvertrouwen
FOPO staat voor Fear of Other People’s Opinions: de angst voor wat anderen van je denken. Herken je dat je in vergaderingen stil blijft, je ideeën voor je houdt of moeite hebt om nee te zeggen tegen collega’s? Grote kans dat FOPO hier een rol speelt. Zeker op de werkvloer kan deze vorm van onzekerheid je belemmeren. Gelukkig kun je FOPO stap voor stap verminderen door er je bewust van te worden hoe het je beïnvloedt.
Wat is FOPO precies?
FOPO is meer dan een beetje verlegenheid. Het is een patroon waarin je gedrag, keuzes én zelfbeeld sterk afhangen van wat je denkt dat anderen van je vinden. En dat ‘denken’ is belangrijk: het gaat niet eens om wat ze echt vinden, maar om jouw inschatting daarvan. Je past je gedrag aan op basis van eigen aannames, niet op feiten.
Voorbeelden van FOPO op de werkvloer:
- Uitstelgedrag: je wacht met het delen van een idee omdat je bang bent voor kritiek.
- Pleasen: je zegt ja, terwijl je nee bedoelt.
- Perfectionisme: je levert pas iets in als het perfect is, uit angst voor afwijzing.
- Stil blijven: in overleg houd je je in, zeker bij dominante collega’s of leidinggevenden.
Hoe FOPO jouw zelfvertrouwen ondermijnt
Wie steeds bezig is met wat anderen mogelijk denken, bouwt weinig aan eigenwaarde. Je zelfvertrouwen blijft afhankelijk van goedkeuring van buitenaf. En dat kan veel energie kosten. Je creativiteit wordt geremd, je neemt minder initiatief en je laat kansen liggen omdat je op veilig speelt.
Een voorbeeld: iemand werkt op een afdeling met een dominante collega die vaak interrupties maakt. Ze slikt haar ideeën in. Ze denkt: "Wat als mijn collega het maar onzin vindt?" Haar ideeën worden daardoor nooit gedeeld. Ze blijft daardoor onzichtbaar en haar kwaliteiten komen niet tot hun recht.
Hoe herken je FOPO bij jezelf?
Let op signalen als:
- Gedachten als: "Wat zullen ze wel niet denken als ik dit zeg?"
- Te veel spanning of een blokkade als je moet spreken voor een groep.
- Jezelf achteraf bekritiseren: "Ik had iets moeten zeggen."
- Twijfelen aan je eigen kunnen zodra je kritiek krijgt.
Wat kun je doen om FOPO te verminderen?
Met deze stappen kun je er bewuster mee omgaan, alhoewel het niet zomaar verdwijnt:
1. Word je bewust van je FOPO-momenten
Schrijf aan het eind van de dag op wanneer je iets niet deed of zei uit angst voor andermans mening. Wat dacht je op dat moment? Wat zou je wél hebben willen doen?
2. Breng je kernwaarden in kaart
Wat vind jij belangrijk in je werk, los van wat anderen vinden? Als je je waarden scherp hebt, kun je keuzes maken die bij jou passen – en daar je zelfvertrouwen uit halen.
3. Herformuleer je gedachten
Vervang "Wat zullen mensen wel niet denken?" door: "Wat vind ík belangrijk?" Vraag jezelf ook af: wat is het ergste dat kan gebeuren? En hoe kan ik goed voor mezelf zorgen als dat gebeurt?
4. Zet kleine stappen
Durf eens in een overleg iets kleins te zeggen. Of stel een idee eerst één-op-één voor aan een collega die je vertrouwt. Ook grenzen aangeven kun je oefenen, bijvoorbeeld door je voor te bereiden op iets wat je graag wilt zeggen: "Ik denk er even over na" in plaats van direct ja of nee.
5. Zoek steun
Praat met een collega, mentor of coach. Iemand bij wie je je veilig voelt en die je aanmoedigt om jezelf te zijn. Je hoeft het niet alleen te doen.
Reflectie: hoe FOPO speelt op jouw werkvloer
- In welke situaties merk je dat de mening van anderen jouw keuzes stuurt?
- Welke waarden wil jij uitdrukken in je werk?
- Wat is een kleine stap die je deze week al kunt ondernemen, al is het maar een klein experiment?
- Wie kan jou daarbij steunen?
Afsluiting
FOPO kan je onzeker maken op de werkvloer, zeker in contact met dominante collega’s. Maar je bent niet machteloos. Door je bewust te worden van je patronen, je waarden te kennen en kleine stappen te zetten, kun je bouwen aan meer zelfvertrouwen.
Wil je ontdekken hoe FOPO bij jou speelt en hoe je steviger in je werk kunt staan? Op www.katsencoaching.nl vind je een gratis webinar en kun je een kosteloze sessie boeken. En luister naar mijn podcast Ode aan onzekerheid!
Zet vandaag nog een eerste stap.