Dominante collega’s: hoe ga je ermee om?
Je zit in een vergadering en hebt een goed idee, maar voordat je het kunt uitspreken, neemt een collega met een dominantere stem het woord. Of je probeert iets te zeggen, maar wordt direct onderbroken. En wat doe jij? Je trekt je terug, je zegt niets en maakt je kleiner. En je baalt er achteraf van.
Als dit je bekend voorkomt, ben je niet alleen. In deze blog post bespreek ik waarom dit gebeurt, wat je eraan kunt doen en hoe je jezelf laat horen op een manier die bij jou past.
Kom je er niet uit met een dominante collega of wil je sparren over de beste aanpak? Neem dan gerust vrijblijvend contact op voor een online gesprek!
Zo herken je een dominante collega
Een dominante collega herken je vaak niet alleen aan wat diegene zegt, maar vooral aan hoe die zich gedraagt in groepen en beslissituaties.
Hier zijn enkele signalen waar je op kunt letten:
1. Gespreksvoering
- Neemt vaak het woord zonder uitgenodigd te worden.
- Onderbreekt anderen of praat eroverheen.
- Beslist welke onderwerpen belangrijk zijn om te bespreken.
- Probeert beslissingen naar zich toe te trekken, ook als het buiten hun verantwoordelijkheid valt.
- Formuleert zaken alsof het al vaststaat (“We gaan het zo doen”) in plaats van als voorstel (“Wat vinden jullie van…?”).
2. Houding en non-verbale signalen
-
Staat of zit letterlijk in het midden van de groep of neemt veel fysieke ruimte in.
-
Oogcontact gebruiken om anderen te sturen of te intimideren.
-
Gaat dicht bij je staan of over je heen hangen bij discussies.
3. Sociale dynamiek
- Probeert bondjes te vormen om invloed te vergroten.
- Kan anderen onder druk zetten om mee te gaan in hun ideeën.
- Heeft vaak het laatste woord in discussies.
4. Reageren op tegenspraak
- Neemt kritiek persoonlijk of probeert tegenargumenten snel te neutraliseren.
- Gebruikt gezag (“Ik doe dit al jaren”) of urgentie (“We hebben nu geen tijd voor discussie”) om te sturen.
Let op: er is een verschil tussen iemand die dominant is en iemand die gewoon veel initiatief toont. Het verschil zit meestal in of er ruimte overblijft voor anderen om input te geven.
Waarom laat je je overdonderen door autoritair gedrag?
Voordat we kijken naar oplossingen, is het belangrijk te begrijpen waarom je je vaak terugtrekt in gesprekken met dominantere collega’s.
1. Gedachten die je klein houden
Misschien herken je gedachten als:
- Mijn mening is niet belangrijk genoeg.
- Ik kan het niet zo goed verwoorden als zij.
- Ze gaan me toch onderbreken.
Deze overtuigingen over jezelf zorgen ervoor dat jij je mond houdt, en dat is echt zonde!
2. Het gevolg: de freeze reactie
Wanneer iemand met een stevige stem of dominante houding spreekt, kun je instinctief verstijven. Je komt in een soort freeze stand terecht. Je voelt spanning of onzekerheid, en voordat je het weet, is het moment voorbij.
3. Automatische patronen
Als je je vaker stilhoudt, wordt dit een gewoonte. En terwijl jij zwijgt, worden je dominante collega’s alleen maar sterker. Je kunt dit patroon doorbreken!
Omgaan met een dominante collega: zo pak je dat aan
Een collega die altijd het hoogste woord heeft of overal overheen walst… herkenbaar? Dat kan behoorlijk frustrerend zijn. Gelukkig zijn er manieren om ermee om te gaan, zonder dat je jezelf wegcijfert of in een eindeloze strijd belandt.
Zo ga je het beste om met een dominante collega:
Stap 1: Bewust worden van je negatieve gedachten en gevoelens
De eerste stap naar verandering is bewustwording. Een eenvoudige oefening:
Schrijf na een gesprek met een dominante collega op:
- Wat dacht ik op dat moment? (Bijv. “Mijn idee was niet sterk genoeg.”)
- Hoe voelde ik me? (Bijv. onzeker, gefrustreerd.)
- Wat had ik eigenlijk willen zeggen?
Door hier bewust bij stil te staan, kun je je reactie de volgende keer aanpassen.
Stap 2: Jezelf subtiel, maar wel laten horen
Veel mensen denken dat assertief reageren betekent dat je net zo dominant moet worden als de ander. Maar dat is niet nodig. Je kunt op een subtiele en effectieve manier ruimte innemen, met behoud van de relatie met je collega.
Handige zinnen om jezelf te laten horen:
“Ik wil hier graag iets aan toevoegen.”
“Ik heb je begrepen en ik wil daar graag iets tegenover zetten.”
“Even een (kleine) aanvulling van mijn kant.”
Deze zinnen helpen je om je stem te laten horen zonder dat je jezelf forceert en belandt in een strijd. Het zijn kleine stappen naar meer zelfvertrouwen op werk waar je op lange termijn de vruchten van plukt.
Klinkt goed, maar wat nu als je überhaupt moeite hebt met iets te zeggen?
Misschien helpt het volgende: stel je voor dat je in de sportschool staat en een personal trainer tegen je roept: “Kom op, je kunt het! Nog een paar push-ups!” Het geeft je vaak een boost om nog niet die ene push-up eruit te persen 😊. Gebruik datzelfde gevoel om je eerste woorden uit te spreken en spreek jezelf au moment suprême toe dat je het kunt.
Stap 3: Oefenen, oefenen, oefenen
Assertiever worden gebeurt niet in één dag, maar je kunt het trainen, met de vorige tips, én:
- Bereid je voor
Weet je dat je in een meeting met een dominante collega zit? Schrijf van tevoren een paar zinnen op die je kunt gebruiken om jezelf wél te laten horen (en denk aan die push-ups…) - Gebruik lichaamstaal
Rechtop zitten, oogcontact maken en rustig spreken helpt om zelfverzekerd over te komen, zelfs als je dat van binnen niet zo voelt. - Begin klein
Je hoeft niet meteen de confrontatie aan te gaan. Begin met kleine momenten waarop je je stem gebruikt, bijvoorbeeld in een gesprek met een collega bij wie je je veiliger voelt.
Jij mag ook ruimte innemen
Onthoud dit: je hoeft geen extraverte bulldozer te worden om gehoord te worden. Maar je hebt wél het recht om je plek in te nemen en je mening te delen.
Herken jij dit patroon bij jezelf? Laat het me weten in een reactie of stuur me een e-mail.
En wil je hier verder mee aan de slag? Download mijn opgenomen masterclass “(On)zekerheid ontrafeld met 4 handvatten”. In een half uur ontdek je 4 strategieën om je onzekerheid én zekerheid in kaart te brengen.